Tích tắc thời gian khựng lại đó, cụ thể mà nói là không hề có cảm giác gì. Tô Xán sửng sốt nhìn mình vẫn giữ nguyên tư thế, hai tay đút túi, chân trái đã bước tới, chân sau đã nhón lên. Y đông cứng như pho tượng ở trên đường, quái dị hết mức. Cái mồm vì một tích tắc trước còn vì kinh ngạc mà hơi hé ra, ngay phía trước ba centimet là con ruồi chổng mông lên rất tiêu sái. Nhưng nó và Tô Xán cùng số mệnh, đều bị ấn pause, dừng hình giữa không trung, mắt kép xanh rờn rợn làm Tô Xán trông phát tởm, cơn buồn nôn cuộn từng cơn trong bụng. Bên cạnh là bà chủ cửa hàng tạp hóa đang hất nước bẩn ra đường, giọt nước tròn xoe to như hạt đỗ tung lên giữa không gian, nhưng con mẹ nó không chịu rơi xuống. Chùm sáng từ trên cột đèn chiếu xuống một góc phố, muỗi chi chít bu dưới ánh đèn, giống như một bị trộn bê tông đông cừng vào đó. Chỉ mười giây phút thôi, cái thế giới này của Tô Xán vẫn vận hành một cách bình thường. Ba tháng trước, phòng hạng mục của công ty Tô Xán gia nhập đối thủ cạnh tranh mới, một sinh viên xuất sắc tới từ đại học đỉnh cấp trong nước, so với cái tên từ nhỏ thành tích trồi sụt, cuối cùng tốt nghiệp đại học hạng ba như y đúng là khác nhau như trời với đất. Thời gian lại đẩy tới một tháng trước, đối thủ cạnh tranh mới đó dùng tốc độ cực nhanh trở nên thân thiết với công ty từ trên xuống dưới, nghiệp vụ cũng nổi bật, Tô Xán thua kém rõ ràng. Rồi tới một tuần trước, ban giám đốc công ty dùng bản kế hoạch của đối phương, còn địa vị của Tô Xán bị hạ thấp tới mức không đáng một xu. Cuối cùng đối phương ôm con gái ông chủ, hẹn gặp y trong phòng riêng hắn mới giành được. Thế là Tô Xán thua trắng bởi đối thủ mạnh mẽ, mất chức trưởng phòng hạng mục mới ngồi ấm chỗ được ba năm, đối lấy bảy ngày nghỉ, chuẩn bị chuyển công tác xuống chi nhánh, kiểu giống như bị lưu đầy, một loại biến tướng xỉ nhục của kẻ thắng và người thua. Cuộc đời Tô Xán chẳng xán lạn như cái tên của y, đi trên thành phố nhỏ quê hương mà y đã sống mười chín năm, nhìn con đường mà ít nhất mình đã đi mười năm. Sao trên trời lấp lánh, ánh đèn mờ ảo, Tô Xán cười méo miệng, y thấy cuộc đời mình cũng như con đường phía trước kia, chỉ có u ám và cực khổ. Trách ai đây? Tiên trách kỷ hậu trách nhân, thành tích tệ hại miễn cưỡng mới vào được sơ trung, cao trung thê thảm mang tới thành tích tốt nghiệp cũng thê thảm, cuối cùng chỉ vào được một cái trường đại học mà chẳng ai biết tên. Cuộc đời vô số bước ngoặt, nhưng Tô Xán chưa bao giờ nắm được cái nào, mỗi cuộc chiến trong cuộc sống y đều thất bại, cấu thành cuộc sống bi kịch thuộc về y. Cũng chẳng phải y oán trách, trông lên thì mình chẳng bằng ai, nhìn xuống chẳng ai bằng mình, bi kịch cuộc đời vô số, người thê thảm hơn y bội phần có hàng triệu, thậm chí cả tỷ, còn người giống y chắc cũng cả tỷ nữa. Tô Xán chẳng phải hạng vô dụng vứt đi, y đã nỗ lực đã liều mạng nỗ lực, nếu không làm sao một sinh viên tốt nghiệp trường đại học hạng bét có thể leo lên được chức trưởng phòng hạng mục đó, nhưng lần này đối thủ quá mạnh đã tước bỏ mọi nỗ lực của y ... Mang chút đìu hiu trở về thành phố nhỏ quê hương để trị thương, đi trên con đường quen thuộc ấy, trong ký ức của Tô Xán có một bộ phận sắp mốc meo được khơi lên. Rất nhiều rất nhiều năm trước y cũng đi trên con đường tới trường này. Quá khứ mười năm trước ùa về trong lòng, Tô Xán chừng như nhìn thấy chính bản thân mười năm trước, chú nhóc loắt choắt ăn mặc hơi luộm thuộm đeo cái cặp căng phồng đang lầm lũi bước đi, y nở nụ cười vừa hoài niệm, lại mang chút xót xa tiếc nuối, bước tới đúng vị trí đó, đúng thời gian đó, và dùng đúng cái động tác y đã dùng vào trong tối mùa đông trăng sao thưa thớt kia. Đúng lúc hai hình ảnh quá khứ và hiện tại trùng hợp làm một đó, thời gian ngừng lại. Cả thế giới im phăng phắc, Tô Xán không biết mình gặp phải cái gì, thần tiên hay yêu quái? Hay là một lời nguyền khủng khiếp, y chỉ biết bản thân trừ có thể suy nghĩ, cảm quan chưa bị phong tỏa thì không làm gì được, kể cả chớp mắt, mà đôi mắt đã mở to hai mươi giây, cái chân trái nhấc lên hai mươi giây mà không hề cảm thấy mệt mỏi. Trơ mắt nhìn thế giới dừng lại trước mắt, lời tiên đoán về ngày tận thế của người Maya tới sớm? Hay mình bị ảo giác? Nhưng Tô Xán thấy mình chưa ngu tới mức coi cảnh tượng chân thật như thế thành ảo ảnh. Tô Xán thề thời khắc này không một ai có thể giải thích được, bất kể là Albert Einstein, Isaac Newton, Archimedes ... Kể cả cái đám chuyên gia ngày nào cũng chửi bới trên truyền thông kia gặp phải loại chuyện này cũng chỉ trừng mắt lên như mình thì cũng chỉ phun rắm được thôi .. À chắc cũng chẳng được, y thử rồi, không đánh rắm được. Thế giới đột nhiên chuyển động, thế nhưng thời gian quay ngược trở lại. Xô nước bẩn hất tùy tiện ra đường chui ngược vào trong xô không thiếu chút nào, chủ hiệu khá là thành thục ngon mắt kia lui vào trong hiệu biến mất, trông có mùi của một bộ phim kinh dị. Con ruồi chổng đít vào mặt y cách đó ba centimet bị vứt lên chín tầng mây với tốc độ âm thanh. Trăng sao biến mất, rồi sáng lên, rồi biến mất, rồi sáng lên ... Mới đầu Tô Xán còn cảm nhận được thời gian đang trôi ngược lại, càng về sau tốc độ càng nhanh, y chỉ thấy xung quanh cứ chớp tắt không ngừng. Đường phố quanh y thay đổi, nếu mắt Tô Xán có thể mở to hơn được nữa thì chắc nó toét mất rồi vì cái tòa nhà bảy tầng mới xây trước mắt đang "phân giải", từ hoàn thành biến thành chỉ có trơ cái khung thép xấu xí, rồi biến mất, lún vào trong móng, lấp kín, thành một mảnh đất trống, "mọc" lên vô số căn nhà ngói, tường quét vôi loang lổ. Hiệu tạp hóa kia vẫn còn, chẳng những thế biến từ cũ kỹ trở nên mới mẻ, càng ngày càng mới. Trên đầu vốn trống không dần dần bị những đường dây chằng chịt thay thế, bên đường đột nhiên biến ra mấy cái cột điện bê tông, đường phố co hẹp, cây cối biến mất. Cảnh tưởng thay đổi vùn vụt như ngoài cửa sổ tàu siêu tốc, dạ dày Tô Xán nhộn nhạo, mắt hoa lên, choáng váng, đến khi y thích ứng được thì toàn bộ thế giới đã thay đổi, nhưng y thà để đầu óc mơ hồ như vừa rồi còn hơn tình táo như bây giờ, một hơi lạnh chạy dọc sống lưng, vì y không thấy bất kỳ một ai. Không có ai hết! Thế giới vẫn biến đổi như một màn kịch câm, khủng hoảng và khiếp hãi lấp kín đầu óc Tô Xán. Rồi "con tàu" chạy chậm lại, cảnh quan biến đổi chậm dần, chậm dần, giống như lúc mới đầu từ chầm chậm thành nhanh. Lúc này đây đường phố xung quanh biến hóa nghiêng trời lệch đất, nhưng cảnh tượng này không hề xa lạ với Tô Xán, y dã đi mòn không biết bao nhiêu đôi giày trên con đường này, không biết bao nhiêu ký ức buồn vui giận hờn cay đắng lưu giữ trên con đường này, y lập tức nhận ra ... Đây là cảnh tượng mười năm trước. Thời gian lại lần nữa ngưng đọng mười giây. Khôi phục bình thường! - Khụ, khụ, khụ ... Dưới ảnh hưởng tâm lý, Tô Xán nìn thở một thời gian cực dài bắt đầu hít thở như cá mắc cạn, thở gấp tới mức ho muốn chảy nước mắt. Có âm thanh, cuối cùng cũng có âm thanh rồi, ôi con mẹ nó, cuối cùng mình cũng quay về thế giới bình thường! Không những có mà còn quá nhiều, đủ thứ tiếng động huyên náo đập vào tai, Tô Xán nhất thời chẳng phân biệt được thứ âm thanh rõ ràng nào, nhưng y cảm thấy hạnh phúc vô ngần, giang rộng cánh tay cảm thụ sinh mạng quay lại cơ thể, có điều tay vừa giơ lên đã chạm phải người bên cạnh, Tô Xán chớp mắt lia lịa, y đang ở trong đám đông, cụ thể mà nói là trong làn sóng học sinh.